وایت اسپریت چیست؟
وایت اسپریت یا اسپریت معدنی مایعی شفاف برپایه نفت سفید (کروزن) هستند که میتوان به حلالهای ۴۰۰، ۴۰۲، ۴۰۳ ،۴۰۶ و ۴۱۰ اشاره نمود. این مواد از هیدروکربن های آلیفاتیک و آروماتیک تشکیل شده است که براساس درصد ترکیبات آروماتیک موجود دارای خواص و بوی مخصوص به خود می باشند. این حلالها بر اساس میزان درصد ترکیبات آروماتیک موجود به دو دسته آروماتیک بالا و آروماتیک پایین تقسیم میشوند. در بین انواع حلالهای وایت اسپریت، حلال ۴۰۲ اهمیت و کاربردهای ویژهای دارد. آنها دارای نقطه ذوب ۴۰- درجه سانتی گراد و محدوده نقطه جوش ۲۰۰-۱۵۰ درجه سانتی گراد میباشند.
انواع وایت اسپریت ها:
به طور کلی برای وایت اسپریتها دو نوع طبقه بندی وجود دارد ۱- از لحاط درصد ترکیبات آروماتیک ۲- از لحاظ نقطه اشتعال
در طبقه بندی اول وایت اسپریت ها چهار نوع هستند. نوع ۰ (بابوی زیاد)، نوع ۱ (هیدروسولفوریزاسیون)، نوع ۲ (کم بو) و نوع ۳ (بی بو). ترکیب انواع مختلف وایت اسپریت به فرآیند تولید بستگی دارد.
نوع ۰:
وایت اسپریت با بوی زیاد است. این نوع شامل هیدروکربنهای عمدتاً اشباع شده است که دارای تعداد کربن در محدوده ۱۲-C9C و نقطه جوش تقریباً بین ۲۲۰-۱۴۰ درجه سانتیگراد هستند.
نوع ۱:
این نوع وایت اسپریت از فرآیند سولفورزدایی کاتالیزوری نوع صفر به دست می آید.این حلال ها شامل هیدروکربنهایی است که تعداد کربن آنها در محدوده ۱۲-C7C و نقطه جوش تقریباً بین ۲۳۰-۹۰ درجه سانتیگراد (آروماتیک <25٪) است.
نوع ۲:
این حلال که وایت اسپریت کم آروماتیک و ترکیب پیچیدهای از هیدروکربنهای به دست آمده با روش استخراج حلال است، حاوی هیدروکربنهای آلیفاتیک در محدودهی ۷ Cتا ۱۲ Cو نقطه جوش در محدودهی تقریبا °C 9۰-۲۳۰ (آروماتیک کمتر از ۵%) است.
نوع ۳:
نوع چهارم وایت اسپریت ترکیب پیچیده ای از هیدروکربن ها است که با استفاده از روش هیدروژناسیون در حضور کاتالیزور به دست می آید و نقطه جوش تقریباً بین ۲۳۰-۶۵ درجه سانتیگراد است. این نوع شامل هیدروکربن هایی است که تعداد کربن آنها عمدتاً در محدوده ۱۲-C6C و آروماتیک <1٪ (بی بو) میباشد.
در طبقه بندی دوم از لحاظ اشتعال پذیری برای هر نوع وایت اسپریت سه درجه متفاوت وجود دارد. هر درجه با شرایط تقطیر تعیین می شود.
درجه اشتعال پایین: با نقطه اشتعال در محدوده ۲۱ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است.
درجه اشتعال معمولی: در آن نقطه اشتعال در محدوده ۳۱ تا ۵۴ درجه سانتیگراد است.
درجه اشتعال زیاد: با نقطه اشتعال بیش از ۵۴ درجه سانتیگراد است.
این درجه بندی با توجه به نفت خام مورد استفاده به عنوان ماده اولیه و شرایط تقطیر تعیین می شود